SstarWines

Refleksje na temat dwóch wydarzeń, które zdominowały ostatnio dyskusję w polskiej winnej blogosferze: GPMW i Top10 WS

Po co jest winna krytyka? Moim zdaniem po to, żeby dać potencjalnym nabywcom informację, które wino jest lepsze, który gorsze. „Lepsze” i „gorsze” to są pojęcia względne. Lepsze jest to, który będzie bardziej odpowiadało większej ilości ludzi, a gorsze – mniejszej. Upodobania samego degustatora nie powinny wpływać na werdykt.

Degustator może oczywiście oceniać wina według własnego widzimisię, ale wychodzi wtedy coś w rodzaju „Win Europy” – świetna książka, lecz całkowicie nieprzydatna przeciętnemu konsumentowi w przewidywaniu, które wino będzie mu bardziej smakowało, które mniej. Podobnie jest z Luca Maroni – wszyscy wiedzą, że jest taki krytyk, ale nikt nie wie, co oznaczają jego punkty. Ale to jest margines krytyki.

Główny nurt – Parker, WS i im podobne wieloryby mają ustalone kryteria oceny, co pozwala na zachowanie względnej konsekwencji pomimo tego, że wina są degustowane przez różne osoby i te kryteria są ustawione tak, żeby większość konsumentów zgodziła się, że wino, które dostało 90 punktów jest lepsze od tego, które dostało ich 87. Chodzi o statystycznie istotną większość, nie o jednostki. Jednostka, czyli np. ja, może wypić margaux (87 PP) i argentyńskiego malbeca (90 PP) i stwierdzić, że przepaść między nimi jest głębsza niż Kanion Kolorado, oczywiście na korzyść margaux. Ale 90% potencjalnych nabywców tych win po ich degustacji stwierdziła by coś całkiem przeciwnego i dlatego nie mam zastrzeżeń do tych ocen, a wręcz przeciwnie, podziwiam ich autorów, bo ja tak chyba nie potrafię.

W pierwszej szóstce Wine Spectatora znalazło sie 5 win amerykańskich rozdzielonych Australijczykiem na 2. pozycji. Europę reprezentowało Flacianello na 8. pozycji i białe CNDP na 10. Czyli nokaut. Mnie to nie dziwi: zrobienie dobrego wina pod gust przeciętnego odbiorcy nie jest takie trudne, a Amerykanie to ludzie praktyczni i lubią mieć wszystkiego dużo, co widać choćby na przykładzie kinematografii: w amerykańskim filmie wojennym jest najwięcej wybuchów, a w wyemancypowanym serialu najwięcej stosunków w jednostce czasu; amerykańskie wina to połączenie jednego i drugiego. I nikt im nie pieprzy, że wina są sparkeryzowane i niezgodne z jakimś kanonem. Są zgodne z kanonem zarabiania kasy i z gustem klientów, to wystarczy. Podziwiam konsekwencję i bezkompromisowość jurorów WS: żadnego czerwonego wina z Francji ani Hiszpanii, żadnego białego z Niemiec w pierwszej dziesiątce? No i ch..., widocznie słabe winka robią.

Degustacje GPMW budzą moje wątpliwości z powodów, o których pisałem wyżej. Nie chodzi nawet o to, skąd się wziął taki akurat zestaw i czy wina były podawane we właściwy sposób. Przyjmuję, że jest to konkurs w otwartej formule „wina nadesłane”, przy czym materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca i jeśli by się tak zdarzyło, że na konkurs zostało by przysłane tylko jedno czerwone wino kosztujące mniej niż 30 zł, np. półsłodka Sophia Melnik, to zdobyło by ono złote medale we wszystkich kategoriach dla win czerwonych i być może także w słodkich (oczywiście dystrybutor musiał by dostarczyć odpowiednią ilość butelek i czarnych skarpet). Ale nie o to mi teraz chodzi. Czytam w różnych miejscach w necie wrażenia uczestników konkursowego jury i największe zastrzeżenia mam do tego, że tam nie było ustalonych kryteriów oceny, nawet najbardziej podstawowych. Puszczono to całkiem na żywca: smakuje mi, to oceniam wysoko, nie smakuje – nisko. Gdyby to było zrobione na statystycznie istotnej próbie, np. 1000-osobowej grupie klientów sklepów winiarskich, to OK. Ale jeśli degustatorów było kilkunastu czy dwudziestu kilku, zawodowcy pomieszani z amatorami, i każdy oceniał „po swojemu” to wyniki będą zupełnie przypadkowe a cała impreza, biorąc pod uwagę także inne aspekty, powinna być traktowana raczej jako zbiorowy holenderski ster niż poważny konkurs win. Przy czym muszę powiedzieć, że o ile finalny wynik konkursu będzie dla mnie zupełnie niemiarodajny, o tyle pojawiające się w sieci wypowiedzi i oceny jurorów są ciekawe i stanowią największy pożytek z całej tej imprezy. Dużo to lepsze niż gołe wyniki ogłaszane przy pomocy białego dymu.

O winnej krytyce napiszę jeszcze kiedyś (żeby nie było, że nie ostrzegałem), a na razie „koniec i bomba, a kto czytał ten trąba”